Lakier czy olej?

Podłoga lakierowana jest odporna na zabrudzenia i łatwa w konserwacji. Widać jednak na niej zarysowania. Podłoga olejowana szybciej się brudzi od lakierowanej, ale jest za to bardziej naturalna w dotyku i mniej widać na niej zarysowania. Argumentacja za którymkolwiek z tych sposobów zabezpieczenia drewna może jedynie przypominać znane rozważania o wyższości świąt... Każdy z tych sposobów wykończenia podłogi ma swoje zalety i wady.

 

Niewątpliwe plusy zabezpieczania podłogi drewnianej lakierem to jej bardzo duża odporność na zabrudzenie i łatwa konserwacja, renowacja dopiero po kilku latach. Podłoga, a właściwie posadzka przykryta szczelnie powłoką ochronną lakieru może być matowa, półmatowa, satynowa, mieć połysk lub półpołysk. Może zachować naturalny kolor i usłojenie drewna lub zmienić jego kolorystykę.

Jednak zabezpieczone lakierem podłogi mają również wady – widać na nich zarysowania (zwłaszcza na lakierach błyszczących), nie można naprawić jedynie fragmentu polakierowanej podłogi, tak aby było to niewidoczne.

 

Lakier należy dobrać do rodzaju drewna. Drewna liściaste z reguły najlepiej jest zabezpieczać lakierami poliuretanowymi. Jednak są gatunki wymagające dodatkowej ochrony przed ich działaniem. Przykładowo tak zwane kwaśne drewno zawierające garbniki (dąb) z pewnością wejdzie w reakcję z lakierem poliuretanowym i ściemnieje pod jego wpływem. Dlatego przed lakierowaniem trzeba nałożyć podkład, który zneutralizuje olejki eteryczne.

Natomiast wśród gatunków egzotycznych są takie, które spowalniają działanie utwardzaczy zawartych w lakierach – na przykład iroko i ipe. Na takie drewno najpierw należy nałożyć specjalny podkład do trudnych gatunków, a potem lakier zalecany do określonego drewna.

Chcąc zabezpieczyć lakierem drewno iglaste, najlepiej wybrać produkt zawierający żywice uretanowe i uretanowo-alkidowe. Przed lakierowaniem drewno trzeba przemyć benzyną lub acetonem. W ten sposób pozbędziemy się żywicy drzewnej. Miejsca torebek żywicznych należy wypełnić podkładem dostosowanym do lakieru.

Do zabezpieczenia posadzki z dyli i deski parkietowej najlepsze będą lakiery poliuretanowe. Dobre są również uretanowe i uretanowo-alkidowe. Chcąc zabezpieczyć bruk, należy wybrać lakier, który nie sklei kantów drewnianych elementów – uretanowo-alkidowy.

 

Lakier warto dobrać do pomieszczenia. W holu, pokoju dziennym i na schodach najlepiej położyć lakier do pomieszczeń intensywnie eksploatowanych – na bazie żywic poliuretanowych. W kuchni i łazience sprawdzą się uretanowe i uretanowo-alkidowe oraz poliuretanowe. W pokoju dzieci posadzkę, ze względów zdrowotnych, najlepiej zabezpieczyć lakierem wodnym. Może to być również lakier z grupy poliuretanów rozpuszczalnikowych o krótkim czasie karencji, który drażniące opary wydziela jedynie w czasie lakierowania. W pokoju do ćwiczeń należy zastosować elastyczny lakier na bazie żywic uretanowych z wykończeniem antypoślizgowym.

 

Zalety olejowanej podłogi to uzyskanie antystatycznej powierzchni, która jest mniej śliska niż lakierowana. Poza tym powstałe na podłodze zarysowania są znacznie mniej widoczne niż na lakierowanej, a drobne po jakimś czasie mogą się zabliźnić. Poważniejsze uszkodzenia można usunąć, przeprowadzając częściową renowację. Wystarczy uszkodzony fragment drewna wygładzić papierem ściernym i zaolejować. Zabezpieczone olejem drewno pozostaje naturalne w dotyku, ponieważ olej wnika w nie, nie tworząc dodatkowej warstwy na powierzchni.

Jednak olejowanie ma swoje wady – tak zabezpieczona podłoga znacznie łatwiej się brudzi niż lakierowana (zwłaszcza na początku eksploatacji); można ją konserwować jedynie specjalnie przeznaczonymi do tego celu preparatami zalecanymi przez producentów olejów. I jeszcze jedna niedogodność – ponowne olejowanie takiej podłogi często okazuje się niezbędna już po dwóch - trzech latach.

 

Oleje można stosować bez względu na wielkość drewnianych elementów i przeznaczenie pomieszczenia. Nie nadają się jedynie do zabezpieczania gatunków zawierających krzemionkę czy węglan wapnia, na przykład doussie. Na takim drewnie olej lub wosk doprowadziłyby do powstania białej mydlanej wydzieliny.